Chứng chỉ ACCA là gì? Lộ trình sự nghiệp cho ngành Kế – Kiểm – Tài chính

Chứng chỉ ACCA từ lâu đã được ví như “tấm hộ chiếu toàn cầu” trong lĩnh vực Kế toán, Kiểm toán và Tài chính. Đây là một trong những bằng cấp chuyên nghiệp danh giá nhất, mở ra vô vàn cơ hội thăng tiến cho những người theo đuổi ngành này. Vậy cụ thể, Chứng Chỉ Acca Là Gì, mang lại những giá trị nào và làm thế nào để chinh phục nó? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về ACCA.

Tổng quan về chứng chỉ ACCA

ACCA là gì?

ACCA là tên viết tắt của The Association of Chartered Certified Accountants, tức Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh Quốc. Được thành lập từ năm 1904, ACCA là tổ chức nghề nghiệp kế toán chuyên nghiệp có uy tín lâu đời và phạm vi hoạt động rộng khắp trên 180 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Chứng chỉ ACCA được cấp bởi Hiệp hội này, trang bị cho người học kiến thức và kỹ năng chuyên sâu về kế toán công chứng, quản trị doanh nghiệp, lãnh đạo, quản lý rủi ro, luật kinh doanh, thuế, báo cáo tài chính, và đặc biệt chú trọng vào đạo đức và tính chuyên nghiệp trong nghề nghiệp. Với hơn 503.000 học viên và 208.000 hội viên trên toàn cầu, ACCA khẳng định vị thế là một trong những hiệp hội nghề nghiệp phát triển nhanh nhất thế giới.

Giá trị của chứng chỉ ACCA được công nhận rộng rãi, tạo nền tảng vững chắc cho những ai muốn phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực tài chính, kế toán, kiểm toán ở cấp độ quốc tế.

Điều kiện tham gia chương trình ACCA

Một ưu điểm của ACCA là không yêu cầu thi đầu vào khắt khe. Bạn có thể bắt đầu học ACCA nếu đang là sinh viên đại học, cao đẳng hoặc đã tốt nghiệp và đang làm việc trong các ngành liên quan như kế toán, kiểm toán, tài chính, ngân hàng.

Đối với những trường hợp chưa có bằng cấp đại học hoặc cao đẳng, bạn vẫn có thể theo học ACCA bằng cách hoàn thành các khóa học nền tảng như:

• Chứng chỉ CAT (The Certified Accounting Technician) do ACCA cung cấp.
• Chương trình FIA (Foundations in Accountancy), nhận chứng chỉ Kế toán sơ cấp (Diploma in Financial and Management Accounting), cũng do ACCA cung cấp.

Các chương trình này giúp bổ sung kiến thức cơ bản cần thiết trước khi bước vào các môn học chính thức của ACCA.

Ai nên theo học chứng chỉ ACCA?

Chứng chỉ ACCA đặc biệt phù hợp với:

• Sinh viên và người đang làm việc trong lĩnh vực Kế toán, Kiểm toán, Tài chính, Thuế.
• Những người có nguyện vọng làm việc tại các công ty đa quốc gia, đặc biệt là các hãng kiểm toán hàng đầu thế giới (BIG4) hoặc các công ty quốc tế khác.

ACCA cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu công việc trong môi trường chuyên nghiệp và cạnh tranh cao.

Giá trị và Lợi ích khi sở hữu chứng chỉ ACCA

Sở hữu chứng chỉ ACCA mang lại nhiều lợi thế vượt trội, giúp bạn bứt phá trong sự nghiệp.

Mở rộng cơ hội nghề nghiệp quốc tế

ACCA được công nhận toàn cầu, giúp bạn dễ dàng tìm kiếm việc làm và thăng tiến ở bất kỳ đâu trên thế giới. Các hội viên ACCA nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong các tổ chức, doanh nghiệp, từ cấp chuyên viên cao cấp đến các vai trò lãnh đạo chủ chốt:

• Tổng giám đốc (chiếm 4,12% hội viên ACCA).
• Các vị trí Giám đốc (31% hội viên ACCA), bao gồm CEO, CFO, CRO.
• Trưởng phòng ban (25,6% hội viên ACCA).
• Kế toán trưởng, Trưởng nhóm kiểm toán.
• Chuyên viên cấp cao trong các lĩnh vực như Kiểm toán, Phân tích đầu tư, Tư vấn thuế, Kế toán quản trị, Quản trị doanh nghiệp, Quản trị tài chính, Kiểm soát và quản lý ngân sách, Lập kế hoạch tài chính, Ngân hàng.

Lộ trình liên thông với các chứng chỉ và bằng cấp quốc tế khác

ACCA mở ra cơ hội liên thông với nhiều bằng cấp danh giá khác:

• Chứng chỉ CPA và CIA: Hiệp hội ACCA có hợp tác với Hiệp hội Kiểm toán Nội bộ Hoa Kỳ (IIA). Hội viên ACCA có thể thi bài thi ACCA – CIA Challenge Exam để có thêm chứng chỉ CIA (Certified Internal Auditor) một cách thuận lợi. Ngoài ra, kiến thức ACCA cũng là nền tảng tốt để chinh phục chứng chỉ CPA (Certified Public Accountants). [internal_links]
• Bằng Cử nhân Kế toán Ứng dụng của Đại học Oxford Brookes: ACCA hợp tác với Đại học Oxford Brookes (Anh Quốc) để cung cấp chương trình BSc (Hons) Degree in Applied Accounting. Học viên ACCA có thể đồng thời nhận bằng cử nhân này khi hoàn thành một số yêu cầu nhất định, bên cạnh việc hoàn thành các môn ACCA.
• Bằng Thạc sĩ Tài chính của Đại học London: ACCA cũng liên kết với Đại học London để phát triển chương trình Thạc sĩ Tài chính, tạo điều kiện cho học viên ACCA nâng cao trình độ học vấn.

Cấu trúc chương trình học ACCA (13 môn)

Chương trình học ACCA bao gồm 13 môn thi chính, được chia thành 3 cấp độ, từ cơ bản đến chuyên sâu, đảm bảo trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cho người hành nghề:

Cấp độ Kiến thức Ứng dụng (Applied Knowledge)

Đây là cấp độ nền tảng với 3 môn học:

• Kinh doanh và Công nghệ (BT – Business and Technology)
• Kế toán quản trị (MA – Management Accounting)
• Kế toán tài chính (FA – Financial Accounting)

Sau khi hoàn thành xuất sắc các bài thi ở cấp độ này và hoàn thành khóa học Cơ bản về tính chuyên nghiệp (Foundations in Professionalism), học viên sẽ được cấp Chứng chỉ ACCA về Kế toán và Kinh doanh (RQF cấp độ 4).

Cấp độ Kỹ năng Ứng dụng (Applied Skills)

Cấp độ này gồm 6 môn học, tập trung vào việc áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế:

• Luật Doanh nghiệp và Kinh doanh (LW – Corporate and Business Law)
• Quản lý hiệu suất (PM – Performance Management)
• Thuế (TX – Taxation)
• Báo cáo tài chính (FR – Financial Reporting)
• Kiểm toán và Đảm bảo (AA – Audit and Assurance)
• Quản lý tài chính (FM – Financial Management)

Khi hoàn thành thành công tất cả các môn thi ở cấp độ này (đạt hoặc được miễn), học viên sẽ nhận được Chứng chỉ Nâng cao về Kế toán và Kinh doanh.

Cấp độ Chuyên môn Chiến lược (Strategic Professional)

Đây là cấp độ cao nhất, đòi hỏi tư duy chiến lược và khả năng ra quyết định. Học viên cần hoàn thành 4 môn trong tổng số 6 môn:

• 2 môn bắt buộc:
  • Lãnh đạo kinh doanh chiến lược (SBL – Strategic Business Leader)
  • Báo cáo kinh doanh chiến lược (SBR – Strategic Business Reporting)
• Chọn 2 môn bất kỳ trong 4 môn sau:
  • Quản lý tài chính nâng cao (AFM – Advanced Financial Management)
  • Quản lý hiệu suất nâng cao (APM – Advanced Performance Management)
  • Thuế nâng cao (ATX – Advanced Taxation)
  • Kiểm toán và Đảm bảo nâng cao (AAA – Advanced Audit and Assurance)

Để nhận chứng chỉ ACCA đầy đủ (Chứng chỉ Chuyên nghiệp Chiến lược), học viên cần hoàn thành tất cả các môn ở cấp độ này, cùng với bài kiểm tra Đạo đức nghề nghiệp và có kinh nghiệm làm việc thực tế liên quan.

Chi phí khi học và thi ACCA

Tổng chi phí để chinh phục chứng chỉ ACCA bao gồm học phí ôn luyện tại các trung tâm và lệ phí đóng cho Hiệp hội ACCA.

Học phí tham khảo

Học phí tại các trung tâm đào tạo ACCA có thể khác nhau tùy thuộc vào địa điểm, chất lượng giảng dạy và hình thức học (trực tiếp, online). Mức học phí tham khảo cho từng cấp độ như sau:

• Cấp độ Kiến thức Ứng dụng: Khoảng 2.000.000 – 6.000.000 VNĐ/môn.
• Cấp độ Kỹ năng Ứng dụng: Khoảng 4.000.000 – 9.000.000 VNĐ/môn.
• Cấp độ Chuyên môn Chiến lược: Khoảng 10.000.000 – 17.000.000 VNĐ/môn.

Thông thường, việc đăng ký học nhiều môn cùng lúc hoặc theo các gói chương trình có thể giúp giảm tổng học phí.

Các loại lệ phí thi và đăng ký

Bên cạnh học phí, bạn cần nộp các loại lệ phí trực tiếp cho Hiệp hội ACCA:

• Phí đăng ký ban đầu (Initial Registration): Khoảng £20 – £36.
• Phí đăng ký lại (Re-registration fee): Khoảng £89 (áp dụng khi tài khoản bị đóng do không đóng phí thường niên).
• Phí thường niên: Duy trì tài khoản hàng năm, dao động từ miễn phí đến £112 (tùy thuộc vào tình trạng học viên).
• Phí miễn thi (Exemption fee): Áp dụng cho các môn học được miễn dựa trên bằng cấp hiện có. Phí này dao động từ £20 – £86 cho các môn Kiến thức Ứng dụng và £20 – £114 cho các môn Kỹ năng Ứng dụng.
• Lệ phí thi: Mức phí thi thay đổi tùy môn, kỳ thi và thời điểm đóng phí. Dao động từ £69 – £352. Lệ phí đóng muộn thường cao hơn đáng kể so với đóng sớm hoặc đúng hạn.

Các câu hỏi thường gặp về chứng chỉ ACCA

Thời gian cần thiết để hoàn thành ACCA

Để nhận được chứng chỉ ACCA đầy đủ, bạn cần hoàn thành 3 yếu tố chính:

• Hoàn thành các môn thi: Cần đỗ ít nhất 13/15 môn học (bao gồm 9 môn miễn giảm tối đa và 4 môn thi bắt buộc ở cấp độ Chuyên môn Chiến lược). Thời gian học và ôn thi trung bình khoảng 2-3 tháng/môn, tổng cộng có thể mất khoảng 1,5 – 2 năm cho phần thi.
• Hoàn thành bài kiểm tra Đạo đức nghề nghiệp: Đây là một khóa học online và bài kiểm tra bắt buộc.
• Có kinh nghiệm làm việc liên quan: Cần tích lũy ít nhất 3 năm kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán, tài chính và ghi nhận lại theo yêu cầu của ACCA.

Tổng thời gian để sở hữu chứng chỉ ACCA hoàn chỉnh thường mất khoảng 2-3 năm đối với người học tập trung và làm việc trong ngành.

Hình thức và địa điểm thi ACCA

Các bài thi ACCA có thể được tổ chức dưới hai hình thức chính: thi trên máy tính (Computer Based Exam – CBE) và thi trên giấy (Paper Based Exam – PBE), tùy thuộc vào từng môn và địa điểm thi:

• Thi CBE: Thường áp dụng cho các môn ở cấp độ Kiến thức Ứng dụng (BT/F1, MA/F2, FA/F3) và môn Luật Doanh nghiệp và Kinh doanh (LW/F4). Các kỳ thi CBE có thể được tổ chức linh hoạt quanh năm tại các trung tâm khảo thí được ACCA ủy quyền.
• Thi PBE: Áp dụng cho các môn còn lại, bao gồm các môn Kỹ năng Ứng dụng (PM/F5, TX/F6, FR/F7, AA/F8, FM/F9) và tất cả các môn ở cấp độ Chuyên môn Chiến lược (SBL, SBR, AFM/P4, APM/P5, ATX/P6, AAA/P7). Các kỳ thi PBE thường được tổ chức định kỳ 4 lần/năm (tháng 3, 6, 9, 12) tại các địa điểm thi do ACCA sắp xếp.

Thời hạn hiệu lực của các môn thi ACCA

ACCA có quy định về thời hạn hoàn thành các môn thi ở cấp độ Chuyên môn Chiến lược:

• Bạn có tối đa 7 năm để hoàn thành 4 môn ở cấp độ Chuyên môn Chiến lược (2 môn bắt buộc và 2 môn tự chọn). Nếu quá thời hạn này, các môn đã qua ở cấp độ này sẽ hết hiệu lực và bạn cần thi lại.
• Đối với các môn ở cấp độ Kiến thức Ứng dụng và Kỹ năng Ứng dụng, không có quy định về thời hạn hiệu lực.

Ngoài ra, nếu bạn theo đuổi bằng Cử nhân Kế toán Ứng dụng của Đại học Oxford Brookes, bạn có 10 năm để hoàn thành các yêu cầu của bằng này, tính từ thời điểm bạn đỗ môn thi ACCA đầu tiên trong chương trình. Tương tự, các học phần của khóa học Thạc sĩ Khoa học Kế toán Chuyên nghiệp của Đại học London cũng cần được hoàn thành trước hoặc cùng thời điểm với các bài thi ACCA hết hạn để đảm bảo tính liên tục.

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn chứng chỉ ACCA là gì và những khía cạnh quan trọng liên quan. Với những giá trị và cơ hội mà ACCA mang lại, đây thực sự là một lựa chọn đáng cân nhắc cho những ai muốn phát triển sự nghiệp vững chắc trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán và tài chính ở môi trường chuyên nghiệp và quốc tế. Nền tảng kiến thức ACCA cũng rất hữu ích cho những người làm nghề khi áp dụng các công cụ, phần mềm hỗ trợ công việc kế toán, tài chính hiện đại.